Kütahya Çini

Türk çini sanatı ilk Türk devletleri ile birlikte bin yıldan fazla süre gelen bir tarihe sahiptir . Selçuklular çiniyi mimari yapılarda çok sık kullanmışlardır . Çini Osmanlı Devlerinin kurulmasıyla adeta çağ atlamıştır .

Kütahya’da ilk çini yapımı 16.yy sonlarına doğru başlamıştır . Sarayın ihtiyacı olan çinileri karşılamak için Kütahya’da çini atölyeleri kurulmuş , İznik’de gerilemeye başlamış olan çinicilik yerini Kütahya’da 18.yy üretim yapılan tek yer olmuştur .

İznik çinileri Camilerde , Türbelerde , Saraylarda mozaik ve renkli sır teknikleri ile üretilip turkuaz , kobalt , siyah renklerde geometrik Selçuklu tarzında ağırlık yıldız geçme olarak kullanılmıştır . İznik’te üretilenm çiniler 16.yy da sır altı olarak üretime başlamıştır .

Türk çini sanatı Kütahya çinileri,İznik çinileri olarak bu topraklarda uzun süre en parlak dönemini yaşamış ve yaşamaya devam etmektedir.Duvar çinileri ve tabak kase vazo kupa karo yer karosu el dekoru karo(tile-art)ürünler olarak üretimleri devam etmektedir.Kütahya çinileri İznik Çinileri sır altı tekniklerle çalışılan ürünlerdir.Son zamanlarda porselenlerede sır altı tekniği başarı bir biçimde uygulanmaktadır.Bu şekilde yapılan uygulamaları dış cephe porselen karo olarak sıkça görmekteyiz.Su emmeleri sıfıra yakın olduğu için asırlarca bu ürünler, hiçbir dış etmenlerden etkilenmediği için,ilk günkü parlaklığını muhafaza etmektedir.Örnek olarak Kütahya Çinili Cami gibi.

Kütahyada çini geleneği bir çok atölyelerde devam etmekle birlikte geçmişten gelen çini geleneğine sadık kalınarak sahip olduğu değerler göz ardı edilmeyerek üretime devam edilmektedir.Mimari yapılarda çinilerin kullanımı milattan önce 3000 yıllarda Mısırda piramitlerde rastlanmıştır.Çiniler mimari dışında günlük kullanımlarda kap ve süs eşyası olarak kullanılmıştır. Kütahya yüzyıllardır çiniçiliğin merkezi olmuştur.Halen çini üretimi tüm hızıyla tüm huzuyla devam etmektedir.Kütahya çiniçiliği yöre halkına ekonomik değerlerle birlikte iş gücü kazandırmıştır.Çinide kullanılan ham maddelerde Kütahya civarından yaygın vaziyette bulunduğu için üretimi kolaylaştırmıştır.

Çininin özelliği olan Kütahyada akıla ilk gelen çini turizmi gerek çini gerek porselen satışlarının yapıldığı Çini Satış noktalarında tercih edilen ilk ürünlerden olması şehire iyi bir kazanç potansiyeli getirmektedir. İstanbul Antalya İzmir Ankara Afyon Eskişehir yollarının Kütahya bağlantısı şehire zenginlik getirmektedir.Mimari yapılarda kendinden söz ettiren çini sanatı özünü korumayı başarmıştır.Bölgenin ekonomik açıdan gelişmesi yine çiniçilik sayesinde olacaktır.

Kütahya çinisi 14.Yüzyıldan bugüne kadar İznikte yapılan üretim ile paralel üretim yapan tek merkez olma özelliğini İznikten daha iyi korumuştur.18 Yüzyıldan itibaren üslübunu korumuş,dünya müzelerinde yer alan çok önemli eserler üretmiştir.İznikte unutulmaya yüz tutmuş eserlerin birçoğunu üretmeye başlamıştır.

ÇİNİ SERAMİK

Çiniyi seramik alt yapısı birleştirerek sır altı seramik ürünler üretmeye başlamıştır.

ÇİNİ DESENLERİ

Çini desenleri aslına uygun çalışılarak daha uygun görsel hale getirilmiştir.

ÇİNİ SANATI 

Çini sanatında yapılan tasarımlar daha özgün halde kullanılarak görselliğini geliştirmiş,sunumlarını farklı boyutlara taşımıştır.

CAMİ ÇİNİLERİ

Cami çinilerinde görselliği artırarak daha uyumlu bakış açısını ortaya çıkarmıştır.Ahenkli tasarımlarla daha uyumlu renk geçişleri yakalanmıştır.

ÇİNİ KASELER

Çini kaseler daha kullanılır halde olup,ebat,renk çeşitliliği kazanılmış olup,yurt dışı ihracat potensiyelini yakalamıştır.

ÇİNİ TABAK 

Çini tabaklar istenilen ebatlara ulaşmış renkleriyel görselliğiyle bugün bütün evlerde ofislerde kullanılabilecek her yerde yerlerini almışlardır.Altınlı olan çalışmalarda göz kamaştıracak boyutlara ulaşmıştır.

ÇİNİÇİLİK 

Kütahyada yapılan çinicilik bugünkü zor şartlara rağmen çok başarılı olup,dünyanın her tarafını ürün gönderilbilirliğini korumuş üretimini devamlı olarak yenilemiştir.

Kütahya çinisi ,İznik çinisi alt yapılarında başlıyan el emeği göz nuru çinile desenleme ile birlikte verilen emek tasarım desenleme renklendirme fırınlama sırlama gibi emekler, çininin her aşaması , baş döndürür nitelikte olup sanatçının sırat köprüsünden geçmesiyle aynı eş değerde sayılır.Ne zamanki fırından ürünlerini sağlam şekilde aldı.Ondan bahtiyar kimse olamaz.Her defasında aynı heyecan hiç bitmez.

Osmanlı çinileri denilince ilk akla gelen Kütahya ve İznik çinileridir.Veziri Azam Rüstem Paşa Kütahyadaki medresisinin yanına kurduğu atölyede İstanbul Tahtakalede inşatını yaptırdığı Rüstem Paşa Camisinin çinileri Kütahyada yapılmıştır.Kaliteli alt yapı İznik altyapısıyla renkleriyle göz kamaştıran bir eser ortaya çıkmıştır.Ve asırlardır hiç bozulmadan ilk günki gibi durmaktadır.Kütahya çinisi her geçen gün kendini yenilemiş bugün iç ve dış cephe karolarında asırlar boyu dayanıklı ürünlere öncelik etmiştir.Bugün ise,porselen alt yapılı sır altı ürünler üreterek dünya pazarını genişletmiş ,dış cephe şehir kapı girişleri yüzme havuzları -40 derece dayanıklı ürünler ile bir çok projede damgası vurmuştur.Mimaride binların dış yüzeyleri çok estetik bir güzellik sunmuştur.Kütahya çini çeşitli ebatlarda el yapımı panolar ile türk hamamlarında otellerde saunalarda iş merkezlerinde restaurantlarda pastahanelerde güzellikler sunmuştur.

Kütahya çini seramik altyapısıylada renklerde ve çok güzel tasarımlar yakalıyarak, kullanımı yönelik işler yapmayı başarmış, mutfak ve züccaiye grubunada çok güzellik katmıştır.

Kütahya çinisi sanatsal çalışmalara özen gösterip çok güzel işlerede önderlik yapmıştır.Vapur iskelesinde tren istasyonlarında,havalimanlarında,alışveriş merkezlerinde ,alt geçitlerde ,valilik binalarında,resmi dairelerde otobüs terminallerinde,askeriyelerde birçok sanatsal çalışmalara imza atmıştır.Kudüs deki KUBBETÜL SAHRA nın çinileride Kütahyada yapılmıştır.

Kütahya Çini motif ve desenleri fırçanın hem boyada hem tahrirde özgür tavrı ve rahat kullanımı Kütahya çinisi İznikten ayıran,güzellik katan en önemli özelliklerin başında gelir.Sarı renk ve kiremit kırmızısı yanlızKütahya Çinilerinde kullanılmıştır.

Kütahya çinisi bugün dünyanın en önemli çini ve seramik merkezlerinden biridir.Üretim kalitesini artırarak dünyanın her yerine üretilen ürünleri göndermektedir.İhracatta büyük bir ivme yakalamıştır.Şehrin merkezinde ülkenin en büyük çini ve seramik kurulması,Kütahyanın bir cazibe merkezi olmasını sağlamıştır.

Kütahya çini karo yapım aşaması önceki yıllarda tap tap şeklinde yani el ile şekillenerek yapılırdı.Son dönemlerde presleme yapılarak daha düzgün daha basınca dayanıklı ürünler üretilmeye başlanmıştır.

Kütahya çini porselen karolar su emmeleri sıfıra yakın olan bu ürünler dış cephede -40 derecelere kadar kullanıma uygun hale getirilerek çiniye ayrı bir değer katmıştır.Sır altı tekniğiyle çalıştığı için renklerde hiçbi rbuzulma olmaz.Uv ışınlarına dayanıklıdır.Dış cephelerde rahatlıkla kullanılabilir.

Kütahya çinileri,çini karolar yepyeni bir boyut kazandı.3D rölyefli presle şekillenmiş kabartma karolar turkuaz zümrüt yeşil bej patlıcan moru sarı lila gibi ral renklere yakın renklerle çok güzel bir seri yakalamış altınla gümüş platin gibi özel üretimlerde başarılı olmuştur.Mat sırlarla alınan renklerdede karolara ayrı boyut kazandırmıştır.Mutfaklarda banyolarda vazgeçilmez güzellikler sunmuştur.

KÜTAHYA ÇİNİSİ UNESCO NUN YARATICI ŞEHİRLER AĞINA GİRDİ.UNESCO KÜTAHYA ÇİNİSİNİ TESCİLLEDİ.

KÜTAHYA ÇİNİSİ

Çinilik Kütahyada başlı başına en önemli sanat dalı olmanın yanı sıra Kütahyanın ekmeği,aşı geçim kaynağı toprağı aşı olmuştur.Kütahyada çinicilik Hititlerle Frigyalılarla Osmanlı dönemi bitimine kadar sürekli gelişme göstermiştir.15 yy mavi beyaz çiniler Kütahyadaki mimari yapılarla birlikte İstanbul ve Kudüs Mescidi Aksa gibi eserlerde kullanılmıştır.İrili ufaklı 700 yakın atölyelerde yapılan çiniler dünyanın pek çok yerinde süsleme yapılmıştır.

Çini mimari yapıların cami saray türbe çeşme medrese konak bina gibi yapıların iç ve dış mekanlarının süslemelerinde kullanılan bir üründür.Duvar çinileri avrupa ülkerinde tüle art olarak geçer.Bizde ise kaşi olarak bilinir.

UYGULAMA TEKNİKLERİ

Renkli Sır Tekniği

Mozaik Çini Tekniği

Sıraltı renklendirme Tekniği

Sırüstü Tekniği

Perdah Tekniği

TÜRK ÇİNİ SANATININ ÖRNEKLERİNDEN 

Çinili Köşk

Bursa Yeşil Cami

Bursa Muradiye Cami

İstanbul Sultan Ahmet Cami

İstanbul Çinili Köşk

İstanbul Rüstem Paşa Cami

Edirne Muradiye Cami

ÇİNİ SANATI USTALARI 

Mimar Sinan

Baba Nakkaş

Kütahya yakınlarda kaolen,kil ,tebeşir,feltisbat,kuartz gibi hammaddeler belirli oranlar karıştıralarak,elekten geçirilerek havuzlara süzülür.Bir kaç ay bekletilen karışım,sonra alçı kalıplara dökülerek yavaş yavaş suyu alınır.Ve alçı kalıplarda şekillenmiş olur.Çarkçılar ise  katı çamuru elleriyle şekil vererek,vazo sürahi,şamdan,tabak gibi ürünleri yaparlar.Bunlar bir veya iki gün bekletilip rutüş yapılır.Sonrada fırınlama yapılır.Bu fırınlama 850-900 C derecede yapılır.Sonarad fırın kendi kendine soğumaya bırakılır.50 60 derecede boşaltılıp,silinip raflara dizilir.Biskuvi hala gelmiş ürünler önceden yapılmış şablonlarla desenleme ve boyama işlemlerine alınır.Yani önce tahrirleme sonrada boyama işlemleri yapılır.Daha sonrada sırlama işlemleri büyük bir kabın içinde yapılarak kurultulduktan sonra isinci fırınlama işine geçilir.Mamuller birbirine değmeyecek şekilde fırınlara yerleştirilir.Fırın dereceleri ayarlanır.Kademeli olarak mamuller pişirilir.Ve soğuma derecesi yavaş yavaş soğutarak fırınlardan 30-40 derecelerde alıanarak satışa hazır hale getirilir.

İznik çinisi üst üste eklendiği 4 farklı kademeden oluşur.Alt yapı ,astar , yüsksek dayanıklı boyalar ,boya üzerine kaplanan sırdır.Kütahya Çinileride aynı malzemelerden üretilir.Fakat içine katılan oranlarda farklılar oluşmaktadır.Bunun için renklerde farklılıklar göstermektedir.İznik altyapsında yüzde seksen oranında kuartz bulunmaktadır.Pişirildikten porselen görünümü aldığı için dünyaca ün kazanmıştır.Kütahya çinisi en önemli örnekleri İstanbul Bursa Ankara Kayseri KUDUS KUBBETÜL SAHRA gibi mimari çokça kullanılmış ve halen kullanılmaktadır.

Genellikle oksit boyalardan oluşur.Çinide kullanılan renkler turkuaz lacivert mavi turkuaz mavi turkuaz yeşil bakır okist mangan mangit oksit kırmızı siyah oksit sarı bej kahve gibi yüksek dereceli renklerden oluşur.Bunlar en güzel rengi sırın altında verir.Sır altı olarak kullanılır.Bu boyalara çininin içinde kullanılan hammadde ilave edilerek yapılır.Yaklaşık 1200 derece boyalar geçer.sır üstü boyalar genelde saf olarak kullanılır.800-850 derecelerde pişirilir.Renkli sır olarak kullanılan boyalarda 1200 derecelik boyalar kullanılır.Seramik altyapısındada aynı şekillerde kullanılır.

www.cinikopshop.com

Çini Boyası,Çini Hamuru ,Frit , Seramik Frit , Cam Frit ,Porselen Frit Kabartma Boyaları Kırmızı Çamur Şamot Çamuru gibi vs

Adres : Evliya Çelebi Mah.Hasan Polatkan Cad. 43000 Merkez

Tel : 0274 231 83 52

Dünyada en güzel çini sanatı örnekleri Kütahya ve İznik te yapılamaya devam eden çini örnekleridir.Mimaride kullanılan çiniler Kğtahya ve İznikte yapılmıştır.Selçuklu ve Osmanlı çinileride buralarda yapılan örneklerdendir.Saraylarda camilerde çeşmelerde köşklerde iç dış mimari yüzyıllardır kullanışmıştır.

Türk kültüründe hamam çok önemlidir.Sağlımıza çok faydalı olan hamam yıkanıp temizlenmekten öte bir sağlıktır.Hamam sıcak su ile birlikte suyun buharı vucutu rahatlatır.Güçlendirir cildi rahatlatır.Ölü deriden arandırır.Kas ağrısı giderir.Eklemleri açar.Kan dolaşımını artırır.Astım olanlarda rahatlık sağlar.Cilde güzellik verip taze kalmasını sağlar.Toksitlerin atılmasını sağlar.Kemikleri güçlendirir.Stresi azaltır.Vucudü dinlendirir.Bağışıklığı güçlendirip rahatlatır.Ancak kalp rahatsızlığı olanlarda hamam tavsiye edilmez.

Türk kültüründe çok önemli olan hamam ülkemizi ziyarete gelen turistlerinde çok ilgisini çeker.Görsellik açısından en önemli malzelerde mermer ve çini kullanışmıştır.Mermerlerle birlikte çinini uyumu mükemmel bir görünüm sağlamakta olup kaliteli çini hep ön plana çıkmıştır.5 yıldızlı otellerin Türk hamamlarda jakuzilerde saunalarda kullanıkla birlikte son dönem mimari yapılarda ve evlerde artık çinili türk hamamı vaz geçilmez olmuştur.Çinili türk hamamı olmayan evlerin satışları rağbet görmemektedir.

Çini panolar Türk hamamlarda yüzme havuzlarında iç ve dış mekanlarda apartman girişlerinde,villalarda cefelerde oturma odalarında hastanelerde yatak odalarında ofislerde banyolarda camilerde okullarda cami kubbelerinde Türk kültürünü temsil eden mekanlarda çini karolar çini panolar kullanılmıştır.

NAKKAŞ ÇİNİ 

Eskişehir Yolu 1.Km 1 Nolu Çiniciler Çarsısı No :72 Merkez /KÜTAHYA

Tel : 0543 913 14 11